تنها کالای داخلی که تمام مؤلفههای اقتصاد مقاومتی را داراست، این روزها حالش خوب نیست و با دست خودیها صادرات فرش دستباف که در بدترین شرایط تحریم همیشه بین ۳۰۰ میلیون تا یک میلیارد دلار بوده، امروزه به ۳۰ تا ۶۰ میلیون دلار رسیده است.
به گزارش خبر24، رئیس کمیسیون فرش اتاق تعاون ایران با انتقاد از واگذاری مرکز ملی فرش ایران به وزارت میراث فرهنگی میگوید: هنر صنعت فرش دستباف در سالهای اخیر از یکسو مورد تحریم دولت مستبد امریکا قرار گرفته و از سوی دیگر با مصوبات غیرکارشناسی دولتمردان و بانک مرکزی با مصوبه تعهد ارزی زمینگیر شده است.
حال هنر صنعت فرش دستباف ایران خوب نیست. در دو سال اخیر میزان صادرات فرش دستباف به ۱/۰ رسیده و میزان تولید را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. افزایش قیمت مواد اولیه، تورم و بیثباتی نرخ ارز باعث روند کاهشی صادرات شده و بسیاری از کارگاههای تولید فرش دستباف تعطیل و در حال حاضر رکود سنگین بر بازار فرش دستباف حاکم شده است. بسیاری از تولیدکنندگان این صنعت جزو سه دهک پایین جامعه هستند که یارانه دولتی دریافت میکنند، اما افزایش قیمت تمام شده باعث کاهش رقابتپذیری در بازارهای هدف جهانی میشود.
مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونیهای فرش دستباف کشور با اشاره به اینکه تحریم داخلی به نسبت تحریم خارجی آسیب بیشتری به صنعت فرش دستباف زده است، عنوان میکند: مصوبه تعهد ارزی سال ۹۷ بانک مرکزی مشکلات بسیاری را برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف به وجود آورده است، چراکه عده زیادی از تولیدکنندگان و صادرکنندگان نمیتوانستند در مدت مقرر چند ماهه برای بازگشت مبالغ ارزی، این مبلغ را از خریداران خارجی دریافت کنند.
عبدالله بهرامی میافزاید: صادرات فرش دستباف در بیشتر موارد به صورت امانی است و در مهلت مقرر مصوبه بانک مرکزی، بازگشت ارز برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان میسر نیست.
رئیس کمیسیون تخصصی صنایعدستی، فرش و گردشگری اتاق تعاون ایران، همکارینکردن گمرک برای صدور مجوز بازگشت فرشهای مرجوعی و نیازمند به ترمیم را از دیگر چالشهای این صنعت نام میبرد و میگوید: فرشهایی که صادر میشوند به مرور زمان به مرمت و اقدامات تکمیلی مثل رفو، شور، تعمیر و تنظیم رنگ احتیاج دارند، به همین دلیل لازم است به خاستگاه اولیه خود برگردند، ولی همکارینکردن قوانین گمرک در این بخش موجب شده تولیدکننده و صادرکننده فرش دستباف از درآمد ارزی سرشار از این هنر محروم بمانند.
کاهش ۳۰ درصدی صادرات فرش در سال جاری
بهرامی در گفتگو با فارس تأکید میکند: فرش دستباف هویتی فرهنگی، هنری، صنعتی و بازرگانی دارد. هنر صنعت فرش دستباف از یکسو مورد تحریم دولت مستبد امریکا قرار گرفته و از سوی دیگر با مصوبات غیرکارشناسی دولتمردان و بانک مرکزی با مصوبه تعهد ارزی زمینگیر شده است. صادرات فرش دستباف که در بدترین شرایط تحریم همیشه بین ۳۰۰ میلیون تا یک میلیارد دلار بوده، امروزه به ۳۰ تا ۶۰ میلیون دلار رسیده است.
وی میافزاید: با این حال به جای اینکه مسئولان و تصمیمگیران دولت برای تنها هنر صنعت بومیسازی کشور چارهای بیندیشند تا دوباره فرش ایرانی به جایگاه اول خود در جهان برگردد و عده کثیر میلیونی به این اشتغال مولد بازگردند، متأسفانه برابر شنیدههای وزیر صمت توافق کردند مرکز ملی فرش ایران به وزارت میراث فرهنگی منتقل شود، فقط با این استدلال که ارزآوری فرش حدود ۶۰ میلیون دلار است.
مدیرعامل و عضو هیئت مدیره اتحادیه سراسری فرش دستباف کشور میگوید: لازم است این وزرای عزیز بدانند که عامل اصلی کاهش تولید و کاهش صادرات این کالای فاخر ایرانی، همین سیاستگذاران هستند که بدون کسب نظر خبرگان بخش هنر و صنعت فرش، به صورت خلقالساعه مصوباتی را تدوین و اجرا میکنند که باعث میشود سهم صادرات فرش در صادرات غیرنفتی از ۳۲ درصد در دو دهه اخیر به کمتر از ۵/۰ درصد در سال ۱۳۹۹ برسد.
به گفته بهرامی، جامعه هنر صنعت فرش دستباف هرگز مدیران و وزیرانی را که به جای اعتلای این هنر صنعت در فکر کوچک کردن و در حقیقت نابود کردن آن هستند، نخواهد بخشید. جایگاه فرش ایرانی وزارت فرش دستباف است، نه تکه پاره کردن و در حد یک دفتر کل بودن در وزارتی غیرتخصصی.
رئیس کمیسیون فرش، صنایعدستی و گردشگری اتاق تعاون ایران خاطرنشان میکند: جامعه چندمیلیونی هنر صنعت فرش دستباف کشور از رئیسجمهور مردمی انتظار حمایت و صیانت از این هنر صنعت فرش را دارند و باید جلوی تصمیمات غلط و غیردلسوزانه برخی سیاستگذاران و مدیران را بگیرد تا این اقدام ناشایست در کارنامه این دولت ثبت نشود.
صنعت فرش با انتقال به میراث فرهنگی آسیب میبیند
همچنین عضو هیئت مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف نیز با انتقاد از تصمیم جداسازی مرکز ملی فرش ایران از وزارت صنعت، معدن و تجارت و الحاق آن به وزارت صنایعدستی و میراث فرهنگی میگوید: من نمیخواهم وزارت میراث فرهنگی را نفی کنم و نمیخواهم بگویم اتفاق خارقالعادهای در وزارت صمت برای صنعت فرش افتاده است، اما تصمیم به جداسازی مرکز ملی فرش از وزارت صمت، فیالبداهه و بدون کار کارشناسی است.
حامد چمنرخ میافزاید: اگرچه در سالهای اخیر صنعت فرش ایران دچار لطمات زیادی شده و صادرات آن کاهش یافته است، اما زنجیره ارزش این صنعت - هنر قابل مقایسه با صنایعدستی دیگر نیست و لوکوموتیو قطار زنجیره ارزش این صنعت - هنر صادرات است که ممکن است با انتقال آن به وزارت میراث فرهنگی دچار آسیب شود. عضو هیئت مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف با بیان اینکه بار مالی صنعت فرش برعهده بخش خصوصی است، ادامه میدهد: دولت در این بخش فقط سیاستگذار است و تصمیمگیر نیست و صنعت فرش مانند صنایع کوچک نیست که دولت در آن دخل و تصرف داشته باشد.