خبر24- حسین شاملو؛ بهانه تراشی و ایجاد موانع برای کاهش صادرات کالاهای ایرانی بسیاری تولیدکنندگان را از ورود به مقوله صادرات پشیمان کرده و زمینه های ارزآوری برای کشور را محدود کرده بود و در عوض حجم گسترده واردات آنهم عمدتا کالاهای لوکس و ویژه اقشار پردرآمد فزونی یافته و مایه مباهات دولتی ها هم بود. تازهترین آمار تجارت خارجی کشور در ۱۰ ماهه سال جاری حاکی از این است که هدفگذاری صورت گرفته برای دستیابی به صادرات غیرنفتی ۴۵ میلیارد دلاری کاملاً در دسترس قراردارد. در بخش واردات نیز با رشد بالایی مواجه هستیم که دلیل اصلی آن تأمین کالاهای اساسی مورد نیاز کشور در شرایط ویژه امسال و رشد شدید قیمتی کالاهای اساسی دربازارهای جهانی است.
حجم صادرات تا پائیز1400
طبق آمار گمرک ایران در 9ماهه منتهی به آذر امسال، 122میلیون و 500هزار تن کالا به ارزش 72میلیارد و 100میلیون دلار بین ایران و سایر کشورهای دنیا مبادله شده و از کل تجارت صورتگرفته در مدت مذکور 92 میلیون و 300 هزار تن آن به ارزش 35 میلیارد و 100میلیون دلار به صادرات اختصاص دارد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزن 8درصد و از لحاظ ارزش 40درصد افزایش داشته که این میزان از کل صادرات یکساله سال 99 بیشتر شده است و انتظار داریم با حفظ روند صادرات، این میزان تا پایان سال به 47میلیارد دلار برسد.
حسب آماری که گمرک ایران اعلام می کند محصولات پتروشیمی با 42 میلیون و 400 هزار تن به ارزش 14میلیارد و 700 میلیون دلار مهمترین کالاهای صادراتی ایران در 9 ماهه منتهی به آذر سالجاری بوده که 46درصد از وزن و 42درصد از ارزش کل صادرات را به خود اختصاص داده و رشد 40درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده است. در 9 ماهه سال گذشته صادراتی معادل 25 میلیارد و 112 میلیون دلار ثبت شده و صادرات در سال98 نیز 31 میلیارد و 514 میلیون دلار بوده است.
مقاصد مهم صادراتی ایران کدامند؟
مقاصد صادرات ایران در دنیا کشورهای زیادی هستند اما آمار نشان میدهدصادرات به چین چین با 21 میلیون و 300 هزار تن کالا به ارزش 10 میلیارد و 200 میلیون دلار، نخستین شریک تجاری ایران بود و پس از آن عراق با 23میلیون و 500 هزار تن کالا به ارزش 6 میلیارد و 800 میلیون دلار، ترکیه با 11 میلیون و 700 هزار تن به ارزش 4 میلیارد و 100 میلیون دلار، اماراتمتحدهعربی با 8 میلیون و 300 هزار تن به ارزش 3 میلیارد و 400 میلیون دلار و افغانستان با 3میلیون و 300 هزار تن به ارزش یکمیلیارد و 400 میلیون دلار در ردههای بعدی قرارگرفتند.
همچنین در خصوص مبادی وارداتی نیز اماراتمتحدهعربی با 8 میلیون و 900 هزار تن کالا به ارزش 11 میلیارد و 500 میلیون دلار، چین با 2 میلیون و 500 هزار تن به ارزش 8 میلیارد و 400 میلیون دلار، ترکیه با 2 میلیون و 900 هزار تن به ارزش 3میلیارد و 700 میلیون دلار، آلمان با 593هزار تن به ارزش یک میلیارد و 400میلیون دلار و سوئیس با یک میلیون و 600 هزار تن به ارزش یک میلیارد و 300میلیون دلار پنج کشور عمده طرفمعامله واردات با ایران بوده اند.
نگاهی به آمارهای ارائه شده ۱۰ ماهه امسال نشان میدهد که صادرات غیرنفتی کشور با رشد بالایی نسبت به مدت مشابه سال قبل به نزدیک ۳۹ میلیارد دلار رسیده است. این درحالی است که هنوز سه ماه تا اتمام سال جاری باقی مانده است و انتظار این است که تا پایان سال، رکورد صادرات غیرنفتی ۴۵ میلیارد دلاری و دستیابی به مجموع تجارت خارجی نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلاری محقق شود.
ذخایر کالاهای اساسی در شرایط مطلوب
اهتمام رئیس جمهور از ابتدای آغاز دولت سیزدهم برر تأمین کالاهای اساسی مورد نیاز مردم بوده و بر این اساس تلاش جدی برای ذخیره مطلوب این کالاها در گمرکات صورت گرفته است. رئیس کل گمرک در مورد واردات کالاهای اساسی تا تاریخ ۱ بهمن ۱۴۰۰ گفته است: از ۷ قلم کالای اساسی که ارز ترجیحی دریافت میکنند تا این تاریخ ۲۱ میلیون تن کالا به ارزش ۱۲ میلیارد دلار به کشور وارد شده که شامل برنج، لاستیک خودرو سبک و سنگین نیز میشود.
این مقام گمرکی افزوده است: ۲۵ قلم کالای اساسی که بخشی از آن ارز نیمایی دریافت میکنند ۲۵ میلیون تن به ارزش ۱۵ میلیارد دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۶ درصد به لحاظ وزنی و ۵۶ درصد به لحاظ ارزش وارد کشور شد. لذا در حال حاضر موجودی کالاهای اساسی شامل ۲۵ قلم کالا بالغ بر ۵ میلیون تن است.
لزوم پرهیز از انباشت کالا در گمرکات
بی تدبیری، غفلت و بی اعتنایی به شرایط روز مردم در دولت حسن روحانی بیداد می کرد. قطعا به خاطر داریم ده ها تن برنج، گوشت و سایر کالاهای اساسی در گوشه و کنار گمرکات انباشته شده و به بازار عرضه نمی شد تا نرخ کالاها افزایش یافته و پول های کثیف حاصل از این بی وجدانی، سود شده و به جیب دلالان و واسطه های وابسته واریز گردد. افشاگری های فراوانی در خصوص اهمال کاری ها در عدم ترخیص کالاهای مورد نیاز مردم صورت گرفت که در بازدیدهای مسئولان محرز شده و مشخص شد حجم عظیمی از مایحتاج مردم بر اثر این اقدامات فاسد شد.
شاید لازم باشد دولت پاک دست و عدالت محور آیت الله رئیسی که خود را خادم مردم دانسته و بر همین اساس اقدام می کند، گمرکات و اماکنی که مرتبط با مایحتاج مردم هستند را از لوث وجود باقیمانده مدیران ناکارآمد و ضد مردمی پاکسازی کنند.
راز جهش های صادراتی امسال چیست؟
از آنجائیکه دولت گذشته تمام تخم مرغ های خود را در سبد غربی ها چیده بود و متاسفانه توجهی به رشد تولید، رونق صادرات و ارز آوری برای کشور نداشت و با بهانه تراشی و شعارهای واهی سعی در توجیه کم کاری ها و غفلت های خود داشت، رشد ملموسی در حوزه صادرات و بسط بسترهای متنوع آن را در 8 سال گذشته ندیدیم.
اما همزمان با روی کار آمدن دولت سیزدهم و اهتمام های جدی و دغدغه های آیت الله رئیسی برای اصلاح امور و حذف رویه های غربگدایانه دولت روحانی، شاهد جهشی بزرگ در حوزه تعامل با کشورهای دوست به ویژه همسایگان بودیم که حاصل آن نیز رونق صادرات و واردات و شکوفایی در سایر عرصه هاست. به لحاظ فنی نیز دلیل این جهش – بویژه در دولت سیزدهم - قابل توجه به رشد صادرات سه بخش مهم صادرات کشور شامل «معدن و صنایع معدنی»، «محصولات پتروشیمی، پایه نفتی و میعانات گازی» و نیز «صنعت» برمیگردد که به ترتیب رشدهای 110، 50 و 24درصدی را تجربه کرده تا مجموع صادرات غیرنفتی کشور جهشی جدی را تجربه کند. از نکات جالب توجه درباره این افزایش چشمگیر رشد همزمان ارزش دلاری و حجم کالاهای صادراتی کشور است که نشان میدهد افزایش صادرات غیرنفتی صرفا به دلیل رشد وزن صادرات نبوده و تقاضای بالا برای محصولات پتروشیمی، فلزات اساسی، مواد معدنی و میعانات در بازار جهانی در این موضوع دخیل بوده است.
با وجود دولت خدمتگزار و مردمی آیت الله رئیسی این روند قطعا در ماه های پیش رو و سال آینده پیشرفت و رشد چشمگیری نموده و نوید بخش آینده ای روشن برای ایران اسلامی و رشد چشمگیربه خصوص در عرصه های اقتصادی و اصلاح اوضاع معیشتی مردم خواهد بود.