بسته شدن اماکن مذهبی برای مقابله و جلوگیری با ویروس کرونا و خطر COVID-۱۹ در عربستان سعودی، پردرآمدترین منبع غیر نفتی این کشور را به خطر انداخته است.

به گزارش خبر24، گسترش اپیدمی کرونا، اقتصاد جهانی را در ماه‌های اخیر به شدت تحت تاثیر قرار داده است. رکود فراگیر اقتصادی و بیکاری گسترده ناشی از اجرای سیاست‌های ناگزیر قرنطینه و فاصله‌گذاری، چشم‌انداز نگران‌کننده‌ای را حداقل در کوتاه‌مدت برای اقتصاد جهان و برای همه کشور‌های جهان ایجاد کرده است.

از این آسیب هیچ کشوری بی بهره نیست و همه کشور‌های دنیا را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد در همین زمینه اوضاع کنونی در عربستان به نحوی در حال تغییر است، این کشور اساساً در نظر دارد اقتصاد کاملا نفتی خود را یعنی اقتصادی که تنها بر پایه فروش نفت استوار است را تنوع بخشد و بخش گردشگری و مذهبی خود را تقویت نماید.

اما خطر ابتلا به عفونت (ویروس کرنا) COVID-۱۹ در حال حاضر، «ریاض» را وادار کرده محبوب‌ترین جاذبه‌های مذهبی این کشور را ببندد. احتمالاً در ماه‌های آینده، عربستان سعودی باید هر چه سریعتر درصدد نجات وضعیت خود باشد تا در حالت رکود باقی نماند یعنی عربستان نه تنها نمی‌تواند وضعیت خود را در حالت رشد قرار دهد، بلکه باید چاره‌ای بیندیشد تا در حالت رکود هم باقی نماند.

آنچه مشخص است، مقامات می‌توانند تنها یک کار را انجام دهند آنهم تزریق وجوه چرخشی از بودجه به این صنعت است که انتظار می‌رود در صورت ادامه جنگ قیمت فعلی (نفت) در بازار جهانی کسری بودجه آشکار نیز مشاهده شود.

بسته شدن اماکن مذهبی برای مقابله و جلوگیری با ویروس کرونا و خطر COVID-۱۹ در عربستان سعودی، پردرآمدترین منبع غیر نفتی این کشور را به خطر انداخته است.

ممنوعیت حج و محدود کردن زیارت‌های سالانه (عمره) به خاطر مقابله با کرونا، یعنی مسدود شدن یکی از پربارترین بخش‌های غیرنفتی در ریاض که عواقب خود را نشان داده است. حج در پایان ماه رمضان مرتباً ۲ میلیون بازدید کننده در سال از سراسر جهان اسلام را جذب می‌کند و سود حاصل از زیارت سالانه (عمره) ۲۰ ٪ از تولید ناخالص داخلی غیر نفتی این کشور را تشکیل می‌داده است.

اگر این واقعیت را در نظر بگیریم که صادرات مواد هیدروکربوری عربستان ۸۰ ٪ بودجه این کشور را تشکیل می‌دهد، بنابر این تقریباً ۱۰-۱۵ ٪ باقیمانده بودجه‌ای است به اشکال مختلف حاصل از مناسک حج و دیگر سفر‌های زیارتی و مذهبی.

اکنون ریاض مجبور خواهد شد، حداقل به یارانه یا کمک بدون بازگشت قشر تجاری عربستان که از حج و عمره دریافت می‌کرده، بسنده کند. این ساختار‌ها بسیار زیادند اعم از مشاغل هتلداری، پروازها، کمسیون‌هایی که از شرکت‌های توریستی که کارشان آوردن و سرویس دادن به حجاج بوده، می‌باشد. درآمد حاصل از حج به آن‌ها اجازه می‌دهد تا با اطمینان تمام سال را زندگی کنند و هنوز پول خود را برای سازماندهی حج برای سال آینده را صرفه جویی کنند.

زیرساخت‌های غذایی و ضربه‌ای که در این صنعت وارد شده، مقامات سعودی را وادار می‌کند تا این ترانشه و خندقی که ایجاد شده را در چارچوب کمک‌های دولتی پر کند تا بتوانند تا فصل بعد بدون خسارت‌های مهلک زنده بمانند.

این موضوع وظیفه ولیعهد محمد بن سلمان را که باید برنامه‌ای حساب شده را تدوین نماید به خطر می‌اندازد، وی پیش بینی کرده بود افزایش درآمد حاصل از اماکن زیارتی این کشور به ۳۰ میلیون بازدیدکننده در سال تا سال ۲۰۳۰ برسد.

در همین راستا، نجات این صنعت یک هزینه ۳۲ میلیارد دلاری را برای عربستان در بر دارد که باید از خزانه دولت برداشته شود تا عواقب منفی این پاندمی و ویروس جانگیر را تا اواخر ماه مارس به حداقل برساند.

علاوه بر بخش دینی و مذهبی، ریاض همچنین باید از سرویس‌های پشتیبانی و خدمات کارگری و سایر صنایع به دلیل اقدامات گسترده ایزوله شدن و قرنطینه حمایت کند. این مجموعه اقدامات شامل لغو مالیات و عوارض، تمدید ویزا و پشتیبانی مستقیم مالی از بانک‌های دولتی است.

از آنجا که عربستان سعودی به دلیل جنگ قیمت نفت با روسیه با تنش و بحران شدید بودجه روبرو است، ممکن است لازم باشد برای حمایت از کسانی که از بحران COVID-۱۹ آسیب دیده اند، منابع مالی خود را حتی بیشتر انجام دهد.

این بودجه نه تنها برای صنعت نفت بلکه به دلیل لغو موقت تعدادی از مالیات‌ها و عوارض و همچنین یارانه‌های بانکی برای دوره بحران کرونا است که دولت درآمد خود را نیز از دست داده است.

علاوه بر درآمد‌های ناشی از مناسک حج و اماکن دینی و مذهبی، این بیماری همه گیر (پاندمی) صنعت ورزش و سرگرمی را به طرز چشمگیری تحت تاثیر قرار داده است.

این‌ها چشم انداز دو ستون استراتژی اقتصادی ولیعهد محمد بن سلمان تا سال ۲۰۳۰ است.

محمد بن سلمان تیم کوچکی ایجاد کرده است که از ابزار‌های مالی سنتی عربستان سعودی برای توسعه بخش‌های ورزشی و سرگرمی این کشور استفاده کند. «عبدالعزیز بن ترکی آل سعود» که ریاست اداره کل ورزش عربستان را بر عهده دارد در فوریه گذشته به عنوان وزیر ورزش منصوب شد.

در سال ۲۰۱۷، عربستان سعودی موفق به جذب تنها ۱.۴ میلیارد دلار شد که این شاخص هم اندازه تعدادی از کشور‌های فقیر در خاورمیانه است.

در سال ۲۰۱۸ عربستان ۱.۲ میلیارد دلار را جذب کرد که این شاخص در سال ۲۰۱۹، به گفته کارشناسان آمریکایی، حتی پایین‌تر آمده است.

محمد بن سلمان آل سعود، ولیعهد عربستان سعودی در دیدار با بازرگانان بار‌ها ابراز نگرانی کرده است که قادر نخواهد بود سرمایه گذاران را برای اجرای یک پروژه عظیم برای ساخت یک کلان شهر جدید "نئوم" در سواحل دریای سرخ در عربستان سعودی پیدا کند.